بدن از مجموعه ای از چربی های ضروری و غیر ضروری تشکیل می گردد که هر کدام نقش کلیدی را در سلامت جسم ایفا می کنند. یکی از چربی های ضروری که وظیفه برقراری ثبات در سیستم کبدی و عصبی را بر عهده دارد، لسیتین است. لسیتین برای اولین بار در زرده تخم مرغ کشف شد اما فرایند استخراج آن با بار مالی فراوانی همراه بود. از این رو دانشمندان به استخراج این ماده کاربردی از دانه های گیاهی همچون سویا تحت عنوان لسیتین سویا روی آورند.
لسیتین به دو شکل لسیتین سویا مایع و پودری (گرانول) عرضه می شود. این ماده قهوه ای رنگ از فسفولیپیدها و سایر ترکیبات غیر فسفولیپیدی تشکیل می شود. بنابراین نتایج آنالیز لسیتین سویا را می توان اینگونه بیان کرد: روغن سویا، فسفاتیدیل اینو استیل، فسفاتیدیل کولین، فسفاتیدیل تانو لامین، کربوهیدراتهای آزاد و استرول ها.
تولید لسیتین سویا
قبل از پرداختن به کاربردهای لسیتین سویا لازم است به صورت مختصر به شیوه تولید آن اشاره شود. تمامی دانه های گیاهی حاوی مقادیر زیادی فسفولیپید یا لسیتین هستند. این ماده در فرایند تولید روغن در دسته مواد زیان بار قرار می گیرد. بنابراین در طی فرایند تولید، حذف آن الزامی است. اما این فسفولیپید جدا شده در صنایع مختلف کاربرد دارد. با توجه به اینکه در بین دانه های روغنی موجود، بیشترین مقدار لسیتین در دانه های سویا دیده می شود، می توان در صنعت شاهد فراگیری استفاده از این نوع لسیتین بود.
در تولید لسیتین سویا نوع حلال نقش مهمی را ایفا می کند. حلال وظیفه جداسازی و استخراج لسیتین را بر عهده دارد. از مواد مختلفی می توان به عنوان حلال استفاده کرد. اما در این بین استفاده از هگزان ها بیش از سایر حلالها رواج پیدا کرده است. علت این امر به قیمت پایین آنها مربوط می شود.
کاربرد لسیتین سویا
کاربرد لسیتین سویا در صنایع مختلفی همچون داروسازی، تولید رنگ و مواد اولیه غذایی می باشد. با توجه به اینکه این ماده در هر صنعتی نقش متفاوتی را ایفا می کند در ادامه به صورت اجمالی کاربردهای آن مورد بررسی قرار می گیرد.
مواد اولیه غذایی
در صنایع غذایی اصولاً از لسیتین سویا به منظور کاهش ویسکوزیته مواد نیمه مایع استفاده می شود. از طرف دیگر می توان از آن به عنوان ماده تثبیت کننده نیز استفاده کرد. این ترکیب خاصیت امولسیفایری خوبی دارد از این رو افزودن این ماده به شیر موجب کاهش کشش سطحی چربی می شود. این امر به حل شدن موادی همچون شکلات، شکر و … در شیر کمک شایانی می کند. بنابراین می توان مدعی شد استفاده از این ماده غذایی موجب افزایش انحلال پذیری پودرهای مختلف در مایعها می شود. به همین دلیل استفاده از آن در شکلات سازی، نانوایی، شیرینی پزی و … بسیار مرسوم است.
در کنار موارد ذکر شده در بالا، نباید از فواید لسیتین سویا برای سلامت جسم غافل شد. استفاده از این ماده به تقویت حافظه، جلوگیری از آلزایمر، کاهش بیماریهای قلبی، پیشگیری از سنگ صفرا، افزایش طراوت پوست و … کمک می کند. به همین دلیل می توان شاهد استفاده از آن در مکمل های مختلف غذایی بود.
تا به اینجای امر اثرات مثبت این ترکیب بر مواد غذایی مورد استفاده انسان ها مورد بررسی قرار گرفت. اما این ماده غذایی در خوراک دام و طیور نیز مورد استفاده قرار می گیرد. لسیتین بر افزایش رشد آبزیان اثرگذار است؛ زیرا میزان فسفولیپید تولید شده توسط بدن آنها بسیار محدود است. از طرف دیگر از این ماده غذایی به منظور افزایش رشد دام ها نیز استفاده می شود. همچنین استفاده از آن میزان آنتی اکسیدان طبیعی بدن طیور را افزایش می دهد. بنابراین می توان آن را یک منبع غذایی عالی و کامل برای دام و طیور دانست.
صنایع تولید رنگ
لسیتین سویا بر روی سطح رنگ یک لایه حفاظتی ایجاد می کند. همچنین دارای خاصیت ضد زنگ است. از طرف دیگر این ماده موجب ایجاد یک ساختار همگن در ترکیب رنگ می شود. به همین دلیل رنگ دانه های آن ته نشین نمی شوند و به خوبی در ساختار امولسیون پراکنده می شوند. از از این ماده به عنوان دیسپرس کننده کمکی رنگ و عامل تشدید کننده نیز استفاده می شود.
داروسازی
در صنعت داروسازی از لسیتین به منظور تولید امولسیون و کپسول استفاده می شود. همچنین از این ماده در تولید انفوزیونهای بر پایه چربی، که به صورت وریدی تزریق می شوند ، نیز استفاده می شود. می توانید با مطالعه مطلب تاثیرات لسیتین سویا بر سلامت اطلاعات بیشتری در خصوص کاربرد این ترکیب در حوزه پزشکی و سلامت کسب کنید.
نکات ایمنی در مورد لسیتین سویا
توجه به نکات ایمنی در مورد لسیتین سویا حائز اهمیت است. پروتئین موجود در این ترکیب در دسته مواد آلرژی زا قرار می گیرد. بنابراین افرادی که حساسیت بالایی دارند باید در مصرف این ماده غذایی احتیاط کنند. لازم به ذکر است در جهت کاهش حساسیت به به این ماده بخش زیادی از آلرژن های سویا در فرایند تولید حذف می شوند.
خرید و فروش لسیتین سویا
شرکتهای بسیار زیادی اقدام به فروش لسیتین از جمله لسیتین سویا هندی می کنند. اما کیفیت محصول آنها متفاوت است. از این رو توصیه می شود که خرید لسیتین سویا را از شرکت بازرگانی کیمیا تجارت تات تجربه کنید. این محصول توسط شرکت بازرگانی کیمیا تجارت تات در بشکه های 250 کیلوگرمی عرضه می شود. برای خرید و یا استعلام قیمت این محصول با کارشناسان فروش کیمیا تجارت تات در تماس باشید.
سوالات متداول لسیتین سویا
1- در چه محصولات و چه مواد غذایی می توانیم این ماده را مشاهده کنیم؟
از مهمترین مواد غذایی که لسیتین سویا را در درون خود دارا می باشند، می توانیم به تخمه آفتابگردان، دانه آفتابگردان، سویا، گوشت قرمز، شیر گاو و غیره اشاره کنیم. در این حالت می توانید با مصرف این مواد میزان قابل توجهی از این ماده را وارد بدن خود نمایید .
2- آیا استفاده از لسیتینهای دستکاری شده ژنتیکی کار صحیح می باشد؟
بهترین نمونه لیسیتین سویا موجود آنهایی هستند که به صورت کاملا طبیعی و بدون دستکاری ژنتیکی تولید شدند. بهتر است حدالمقدور برای استفاده از نمونه های طبیعی استفاده نمایید و ماده ای را که دستکاری ژنتیکی شده است مورد استفاده قرار ندهید. در این حالت تاثیرات بسیار زیادی را نیز مشاهده خواهید نمود.
3- pH مورد نیاز برای عملکرد لسیتینهای مصرف شده چه میزانی می باشد؟
برای آنکه این ماده بتواند عملکرد صحیح در بدن داشته باشد باید توسط مواد مختلفی مانند آب واکنش دهد. در چنین واکنشهاییpH محیط نکته بسیار مهمی می باشد. بهترین میزان pH برای انجام واکنش شیمیایی این ماده میان عدد 4 تا 7 می باشد.
4- لسیتین سویا e322 چه نوع لسیتینی می باشد؟
لسیتین سویا بدین شکل را می توانیم، نمونهای از مواد دستکاری شده ژنتیکی معرفی کنیم. این ماده در صنعت غذایی کاربرد دارد و معمولا به صورت مایع و یا جامد دیده می شود. این ماده برای تولید محصولات قنادی، انواع شیرینیها و غیره مورد استفاده قرار می گیرد و کاربرد بسیار زیادی در این زمینه را دارا می باشد.
5- نحوه نگهداری صحیح این ماده به چه شکل می باشد؟
بهتر است این ماده یعنی لسیتین سویا را دور از دسترس کودکان قرار دهید و در جای خشک و خنک از آن نگهداری کنید. در این حالت ماده مورد نظر را می توانید چندین ماه مورد استفاده قرار دهید و تا پایان زمان انقضا از آن استفاده خواهید نمود.