تری کلرو اتیلن (Trichloroethylene) که با نام اختصاری TCE نیز شناخته می شود، یک ماده شیمیایی و حلال آلی است که منشا طبیعی ندارد. تری کلرو اتیلن مایعی بی رنگ، فرار، غیر قابل اشتعال و با بویی شیرین است که در حجم بالا برای کاربرد های تجاری تولید می شود. در حال حاضر آب های زیرزمینی و آب آشامیدنی به این ماده شیمیایی آلوده شده اند و نگرانی هایی در رابطه با عوارض این ماده برای انسان ها و حیوانات وجود دارد.
این ترکیب وقتی وارد اتمسفر می شود توسط رادیکال های هیدروکسیل تجزیه شده و نیمه عمر کوتاهی دارد. اما در خاک و آب نسبتا پایدار است و به آرامی تجزیه می شود. این ماده پس از ایجاد آلودگی خاک و آب های زیر زمینی به آرامی تبخیر شده و مجدد وارد اتمسفر می شود. آلودگی آب های زیرزمینی توسط این ترکیب یک نگرانی مهم زیست محیطی برای قرار گیری انسان در معرض آن است. نتایج مطالعات این ماده شیمیایی را به عنوان یک ماده سرطان زا برای انسان و یک خطر سلامتی غیر سرطان زا توصیف کرده است.
در ابتدا تصور این بود که این ماده سمیت کبدی کمتری نسبت به کلروفرم دارد ولی به زودی مشخص شد که استفاده از آن باعث آریتمی قلبی، فراریت کم و حلالیت بالا باعث جلوگیری از القای بیهوشی سریع و باعث اختلالات عصبی طولانی مدت و سمیت کبدی می شود. این ماده کاربرد فراوانی به عنوان یک داروی بیهوشی فرار دارد و به عنوان ضد درد زایمان استنشاقی در میلیون ها بیمار استفاده می شود. قیمت تری کلرو اتیلن بر اساس نوع آن متفاوت است و به عنوان مثال قیمت خرید و فروش تری کلرو اتیلن صنعتی با گرید دارویی آن متفاوت است که برای استعلام قیمت ها می توانید با کارشناسان فروش شرکت کیمیا تجارت تات در ارتباط باشید.
تولید تری کلرو اتیلن
قبل از اوایل دهه 1970 تی کلرو اتیلن بیشتر طی یک فرایند دو مرحله ای از استیلن تولید می شد. به این ترتیب که ابتدا استیلن با استفاده از کاتالیزور کلرید فریک در دمای 90 درجه سانتیگراد با کلر تحت تیمار قرار می گرفت و 1،1،2،2- تترا کلرو اتیلن تولید می شد.
کاربرد تری کلرو اتیلن
تری کلرو اتیلن به عنوان یک حلال برای چربی زدایی قطعات فلزی در هنگام تولید انواع محصولات کاربرد دارد. این ماده را می توان در محصولات مصرفی، از جمله برخی پرداخت کننده های چوب، چسب، پاک کننده های رنگ و لکه پیدا کرد. این محصول همچنین می تواند در ساخت سایر مواد شیمیایی نیز مورد استفاده قرار گیرد. با وجود استفاده گسترده از این ترکیب به عنوان چربی زدای فلزات، تری کلرو اتیلن خود در اثر قرار گیری طولانی مدت در برابر فلز، ناپایدار است.
این محصول به عنوان یک حلال جهت استخراج گریس ها، روغن ها، چربی ها و موم ها بکار می رود. بعلاوه در صنعت نساجی برای تمیز کردن پنبه، پشم و سایر پارچه ها کاربرد دارد. همچنین این محصول به عنوان جزیی از روان کننده ها، رنگ ها، لاک ها، سموم دفع آفات و پاک کننده های سرد فلز نیز استفاده می شود. این ماده در تولید هیدرو فلورو کربن برای مبردها نیز استفاده می شود. همچنین به عنوان یک حلال برای حذف لکه ها در خشک شویی نیز مورد استفاده قرار می گیرد. این محصول همچنین به عنوان یک ماده بیهوشی استنشاقی کاربرد دارد و میلیون ها بیمار قبل از عمل جراحی با این ماده بیهوش می شوند.
نکات ایمنی در مورد تری کلرو اتیلن
مصرف تری کلرو اتیلن می تواند خطر ابتلا به سرطان کلیه را در افراد افزایش دهد. همچنین بررسی ها نشان می دهند که این ماده می تواند تومور زا باشد. این ترکیب با تماس پوستی از طریق آب آلوده و با لمس خاک آلوده می تواند وارد بدن شود. بنابراین برای کاهش مواجهه با این ترکیب، باید بهداشت حرفه ای را در محل کار رعایت کرد. این کار با استفاده از وسایل حفاظتی میسر می شود.
افراد عادی نیز می توانند با خواندن برچسب محصولات غذایی، مصرف کمتر خوراکی های فراوری شده و رعایت نکات ایمنی خصوصا در مناطق صنعتی، دریافت تری کلرو اتیلن را به حداقل برسانند تا در معرض عوارض حاصل از آن قرار نگیرند. استفاده از این ماده آلی در صنایع غذایی و دارویی از دهه 1970 به دلیل نگرانی در مورد سمیت آن ممنوع است. این ماده شیمیایی به عنوان ماده سرطان زا R45 طبقه بندی می شود.
سوالات متداول تری کلرو اتیلن
1- تری کلرواتیلن چه مزیتهایی دارد؟
تری کلرواتیلن علیرغم برخی مضرات، خواص و قابلیتهای زیادی دارد. این ماده شیمیایی گزینه مناسبی برای استفاده به عنوان حلال به شمار می رود. پایداری، چگالی بخار و نقطه جوش بالا از جمله مزیتهای این محصول به شمار می رود.
2- آیا تری کلرواتیلن اشتعال پذیر است؟
تری کلرواتیلن تقریباً غیر قابل اشتعال است، البته احتمال سوختن آن وجود دارد. این ماده نقطه اشتعال بالایی دارد و به آسانی مشتعل نمی شود.
3- آیا تری کلرواتیلن برای محیط زیست ضرر دارد؟
تری کلرواتیلن از فراوانترین مواد شیمیایی است که در محیط زیست یافت می شود. در برخی از کشورهای صنعتی این ماده در بستر آبهای زیرزمینی به فراوانی وجود دارد. در صورت وجود تری کلرواتیلن بیش از مقدار استاندارد در محیط زیست احتمال بروز تاثیرات مخرب در جانداران وجود خواهد داشت.
4- شرایط نگهداری تری کلرواتیلن چیست؟
تری کلرواتیلن تاریخ انقضای مشخصی دارد که باید مطابق با آن مصرف شود. لازم است که این محصول در مکانی خشک و با دمای 2 الی 30 درجه نگهداری شود. بهتر است محل نگهداری تری کلرواتیلن به دور از نور خورشید و به طور کلی تاریک باشد.
5- آیا تری کلرواتیلن می تواند موجب دیابت شود؟
قرارگیری در معرض کلرواتیلن می تواند با عوارض جانبی متنوعی همراه باشد. مطابق با برخی تحقیقات ابتلا به دیابت نوع 2 از جمله عوارض جانبی مجاورت طولانی مدت با تری کلرواتیلن به شمار می رود.