کربنات سدیم سنگین یک ترکیب بازی و قوی است که به حالت پودری سفید رنگ تولید و به فروش می رسد. این ترکیب را نام های دیگری همچون سودا و یا جوش شیرین و نمک سدیم کربنیک اسید نیز در بازار می شناسند. انحلال آن در آب سبب تجزیه آن به هیدروکسید سدیم و کربنیک اسید می گردد. به طور کلی کربنات سدیم دو فرم سبک و سنگین دارد که در مجموع این دو فرم تفاوت آنچنانی در ترکیب وساختار شیمیایی خود ندارد. البته که در ساختار فیزیکی دارای تفاوت هایی هستند که همین تفاوتها کاربرد های گوناگون را سبب می شود.
اصلی ترین و عمده ترین تفاوتی که میان دو فرم سبک و سنگین می توان بر شمرد در شیوه تهیه و تولید صنعتی آنهاست. نکته جالبی که وجود دارد این است که در صنعت برای تولید فرم سنگین ابتدا می بایست فرم سبک را تولید کنند و در نهایت با ایجاد تغییراتی آن را به فرم مورد نظر تبدیل سازند.
تولید کربنات سدیم سنگین
تولید کربنات سدیم سنگین در روشهای گوناگونی صورت می پذیرد که در ادامه و بطور خلاصه دو مورد را شرح می دهیم. در روش اول با انجام فرایند هیدراتاسیون بر روی کربنات سدیم سبک و نیز به کمک واکنش آب پوشی، ابتدا مونو هیدرات سدیم ایجاد می گردد. پس از آن، مونو هیدرات سدیم را دهیدراته می کنند و در نهایت محصولی کریستالی با ابعاد و چگالی بالا باقی می ماند که همان کربنات سدیم سنگین مد نظر ماست. در روش بعدی با کمک روش سلوی (Solvay process) این ترکیب را در فرم صنعتی آن تولید می کنند. بطوریکه در این روش تولید این محصول با استفاده از سنگ آهک یا همان کربنات کلسیم، کلرید سدیم و آمونیاک صورت می گیرد.
کاربرد کربنات سدیم سنگین
کاربرد اصلی و عمده کربنات سدیم سنگین در تولید شیشه و انواع محصولات مرتبط با آن است. بطوری که این صنعت حدود نیمی از کاربردهای این محصول را شامل می شود. این محصول که در کشور ما و در سمنان و مراغه تولید می شود، در ساخت کاشی و سرامیک و نیز عاملی در روند ذوب سیلیس می باشد. محصول ساخت ایران را با توجه به کیفیت مرغوبی که دارد می توان نیز صادر کرد. این محصول به سبب ویژگیهایی همچون کاهش دمای ذوب بطور طبیعی و نیز خاصیت خوب قلیایی آن در صنعت تولید شیشه بکار می رود. چرا که این ویژگیها می توانند در شکل پذیری و نیز شکل دهی بهتر شیشه موثر باشند. از شیشه های ساخته شده با این فرم از کربنات سدیم در ساخت وسایل زیر بهره می برند.
- در و پنجره
- آینه های تخت
- صفحات خورشیدی
- بطری نوشیدنی
- ظروف غذا
- شیشه چند لایه خودرو
- بسته بندی مواد آرایشی
- ظروف آزمایشگاهی
مقایسه کربنات سدیم با کربنات پتاسیم
کربنات پتاسیم (پتاس) و کربنات سدیم (سودا) از اجزای اصلی خاکستر حاصل از سوختن چوب هستند. این دو ترکیب از نظر شیمیایی بسیار شبیه به هم می باشند. آنقدر مشابه که برای هزاران سال مورد استفاده قرار گرفته اند و تفاوت بین سدیم کربنات و پتاسیم کربنات تنها در قرن نوزدهم شناخته شد. عناصر ستون اول جدول تناوبی که حاوی سدیم و پتاسیم هستند، فلزات قلیایی می نامند. قلیایی ها طعم تلخی دارند و وقتی در انگشتان مالیده می شوند، کمی صابونی احساس می شود. جداسازی قلیایی مقدمه ساخت صابون واقعی است. حتی امروزه پتاسیم و سدیم کربنات مواد شیمیایی بسیار مهمی هستند. تولید سدیم کربنات ایالات متحده به تنهایی 9 میلیارد کیلوگرم بوده و آن را یازدهمین ماده شیمیایی پر تولید در ایالات متحده می کند.
نکات ایمنی در مورد کربنات سدیم سنگین
رعایت نکات ایمنی در مورد همه مواد شیمیایی لازم است اما کربنات سدیم سنگین ترکیب کاملاً طبیعی و فاقد هر گونه ماده مصنوعی اضافی می باشد. بر این اساس مواجهه با آن نمی تواند خطرساز باشد. ذکر این نکته لازم است که کربنات سدیم فقط در حالت محلول آن هم با غلظت بالا می تواند مضر باشد. در این صورت تماس مستقیم آن با پوست یا چشم و نیز استنشاق آن سبب تحریک و ایجاد آسیب هایی می شود. همچنین همانطور که اشاره شد، این ترکیب آنچنان سمی نیست. البته اگر مقدار زیادی از آن را قورت دهید و کمک پزشکی دریافت نکنید می تواند خطرافرین و منجر به مرگ شود. چرا که این ترکیب این قابلیت را دارد تا برای دستگاه گوارشی خورنده باشد.
خرید و فروش کربنات سدیم سنگین
شرکت بازرگانی کیمیا تجارت تات از عاملین فروش کربنات سدیم سنگین سمنان است. شرکت کیمیا تجارت تات این محصول ساخت ایران را در کیسه های 50 کیلوگرمی به متقاضیان عرضه می کند. شما می توانید برای استعلام قیمت کربنات سدیم سنگین و نیز خرید آن با کارشناسان فروش شرکت بازرگانی کیمیا تجارت تات تماس حاصل فرمایید. سالیان متمادی است که ما این افتخار را داریم که با تامین و فروش مواد شیمیایی با کیفیت به فعالان این حوزه خدمت رسانی کنیم.
سوالات متداول کربنات سدیم سنگین
1- آیا کربنات سدیم خاصیت سفید کنندگی دارد؟
از کربنات سدیم در تولید نوعی سفید کننده استفاده می شود. این سفید کننده که حاصل ترکیب کربنات سدیم و پراکسید هیدروژن است، در برخورد با آب اکسیژن آزاد کرده و لکه ها و آلودگی ها را از بین می برد.
2- کربنات سدیم سنگین در صنعت تصفیه چه نقشی دارد؟
از این ترکیب در تصفیه آب و فاضلاب صنعتی و کشاورزی به فراوانی استفاده می شود. این ماده می تواند آلودگی های انواع فاضلاب را حذف کرده و خاصیت اسیدی آن را برطرف کند.
3- قیمت کربنات سدیم سنگین چگونه تعیین می شود؟
قیمت این محصول از چند عامل مهم تاثیر می پذیرد. مواردی چون حجم کربنات سدیم، درصد خلوص کربنات سدیم و کشور تولید کننده برخی از عوامل موثر بر قیمت این محصول هستند. به طور کلی کیفیت کربنات سدیم و میزان هزینه های تولید این ماده شیمیایی از جمله اصلی ترین عوامل تاثیرگذار در این زمینه به شمار می روند.
4- چرا از کربنات سدیم سنگین در شیشه سازی استفاده می شود؟
از این محصول به دلیل خواص ویژه خود در صنعت شیشه سازی کاربرد زیادی دارد. همچنین از این محصول برای کاهش دما در هنگام ساخت شیشه استفاده می شود. این کار کمک می کند تا در مصرف انرژی صرفه جویی شود. از طرفی کربنات سدیم سنگین به دلیل برخورداری از خاصیت قلیایی به فرم گیری بهتر شیشه کمک می کند.
5- آیا کربنات سدیم به محیط زیست آسیب می رساند؟
میزان تاثیرات منفی کربنات سدیم بر محیط زیست به شرایط محیطی بستگی دارد. به طور کلی و مطابق با تحقیقات، در صورتی که غلظت کربنات سدیم کمتر از 100 میلی گرم بر لیتر باشد، خطر چندانی برای محیط زیست نخواهد داشت. بنابراین با کاهش هر چه بیشتر غلظت کربنات سدیم محلول در آب می توان آسیب های زیست محیطی ناشی از رهاسازی این ماده را برطرف نمود.