دی آمونیوم فسفات (Diammonium phosphate) پودر سفید رنگی با بویی شبیه به آمونیاک است. در حالت کودي این ماده به صورت كريستال های سبز متمايل به خاكستری تا قهوه ای رنگ ملاحظه می شود. نامهای ديگر اين ماده شيميايی، فسفات آمونیوم، دی امونیوم هیدروژن فسفات، اسید فسفریک، نمک دی آمونیوم، DAP و دی بازیک است.
تولید دی آمونیوم فسفات
برای تولید دی آمونیوم فسفات، سنگ فسفات، گوگرد و آمونیاک مورد نیاز است. قيمت دی آمونيوم فسفات به قیمت ترکیبات اولیه اين ماده وابسته است. اين محصول شيميايی با واکنش تحت کنترل اسید فسفریک با آمونیاک، در دوغاب داغ توليد می شود. سپس سرد، دانه بندی و الک می گردد. روشهای تولید DAP به دو صورت راكتوری و اسپری كردن است. روش راكتور مرسوم ترين روش توليد اين كود است. در اين روش، واكنش اسید فسفریک با آمونیاک در يک راكتور لوله ای صورت می گيرد. در اين روش گرمای زيادی توليد می گردد كه از آب به عنوان خنک كننده راكتور استفاده می شود.
روش اسپری كردن مشابه روش راكتور است. در اين روش در برجی از پايين گاز آمونياک و از بالا اسید فسفریک تزريق می شود. تماس اين دو مواد منجر به واكنش بين آنها و فسفات آمونيوم توليد می شود. اسید فسفریک نیمه خالص بیشتر برای کاربردهای کود استفاده می شود. اسید فسفریک حرارتی خالص ترجیحاً برای تولید فسفات های آمونیوم تجاری با سنجش بیش از 99 درصد استفاده می شود.
کاربرد دی آمونیوم فسفات
فسفات آمونیوم دمای احتراق مواد را کاهش می دهد، لذا در محصولات آتش خاموش كن و به عنوان ضدحريق در مواد چوبی در ساختمانها کاربرد دارد. علاوه بر اين، اين نمک در تصفیه شکر، تولیدات کاغذ و پارچه، به عنوان ماده مغذی مخمر در آبجوسازی، به عنوان شارژ و روان كننده در لحیم کاری قلع، مس، روی و برنج كاربرد دارد. کاربرد اصلی و عمده اين ماده شيميايی در صنعت کود و کشاورزی است. DAP به عنوان يكی از پر مصرف ترين كودهای كشاورزی در جهان به شمار می رود. این کود دو ماده مغذی فسفر و نيتروژن گياهان را تامين می كند. از ويژگی های قابل توجه اين كود، حلال پذيری سريع آن در آب است. بنابراین سريعاً در خاک حل می شود و فسفات و نیتروژن را به ریشه گیاهان می رساند.
كود دی آمونیوم فسفات در محصولات زراعي غلات، نیشکر، سبزیجات و کشت محصولات علوفه ای نظير يونجه كاربرد وسيع دارد. همچنین در محصولات درختی نيز استفاده می شود. فسفر موجود در اين کود در محصولات درختی، موجب تشکیل گل و دانه، افزایش مقاومت گیاه در مقابل ریزش گل و باردهی بيشتر می شود. كود DAP با درجه استاندارد 18-46-0 (N-P2O5-K2O) برچسب گذاری می شود( 18 درصد نيتروژن و 46 درصد فسفات). اين كود بيشتر در فصل بهار و پاييز استفاده می شود. روش استفاده آن به صورت پخش در خاك در هنگام كاشت در محصولات زراعی است. براي محصولات درختي چالكود روش مناسبی است. آمونیوم موجود در DAP به تدریج توسط باکتری های خاک به نیترات تبدیل می شود. در نتیجه pH خاك بعدا کاهش می یابد. بنابراین افزایش pH خاک با اين كود یک اثر موقت است. بنابراین در نهال های جوان اين كود بايستی در فاصله بيشتر از نهال استفاده شود تا آسيبي به ريشه وارد نشود.
نکات ایمنی در مورد دی آمونیوم فسفات
رعایت اصول و نکات ایمنی در مورد دی آمونیوم فسفات واجب می باشد. از آنجا كه اين ماده باعث تحریک پوست و چشم، دستگاه تنفسي مي شود. لذا در هنگام مصرف و سروكار داشتن با آن بايستی از لباس کار مناسب و دستکش لاستیکی، عینک ایمنی استفاده شود. در صورت وجود گرد و غبار اين ماده در هوا از ماسک های محافظ مناسب استفاده شود. همچنین ترکیبی با نام مونو آمونیوم فسفات داریم که دارای تفاوتهایی با DAP است. برای مطالعه فرق مونو آمونیوم فسفات با دی آمونیوم به این مطلب کامل مراجعه کنید.
خرید و فروش دی آمونیوم فسفات
خريد و فروش دی آمونیوم فسفات که ترکیبی پرکاربرد و مهم در صنعت کود و کشاورزی است توسط شرکت بازرگانی کیمیا تجارت تات صورت می پذیرد. شرکت کیمیا تجارت تات این محصول را با درصد خلوص بالا به متقاضیان آن عرضه می کند. شما می توانید برای خرید DAP و یا انواع محصولات شیمیایی با کارشناسان شرکت کیمیا تجارت تات در تماس مستقیم باشید.
سوالات متداول دی آمونیوم فسفات
1- دی آمونیوم فسفات چگونه ارزیابی می شود؟
این ماده شیمیایی که به اختصار DAP نیز گفته می شود، چگالی آن برابر با 1619 می باشد. این ماده در دنیا به عنوان یک کود شیمیایی فسفری شناخته می شود. دی آمونیوم فسفات در شکلهای مایع و گرانوله قابل عرضه است.
2- دی آمونیوم فسفات از نظر ظاهری چگونه ماده ای است؟
این ترکیب از نقطه نظر ظاهری دارای رنگ خاکستری، سفید و سیاه می باشد. گرانولهای این محصول از نظر سایز تقریبا به اندازه پنج میلی متر می باشد که شامل هجده درصد ازت و چهل و شش درصد فسفر است.
3- چرا دی آمونیوم فسفات مورد توجه کشاورزان قرار گرفته است؟
این ترکیب در گرید استاندارد دارای 18-46-0 نیتروژن، پتاسیم و فسفر می باشد. این مقدار از غلظت نیتروژن و فسفر باعث بهبود و تقویت خاک می شود. این محصول یک نوع کود مغذی و محبوب در بین کشاورزان است که pH خاک را اصلاح کرده و آن را به عدد هشت و نیم می رساند.
4- دی آمونیوم فسفات به جز کشاورزی در چه زمینه های دیگری مصرف می شود؟
این ترکیب شیمیایی را می توان تحت عنوان بازدارنده آتش و حریق در سازه های چوبی، صنایع کاغذسازی و پارچه و نساجی مورد استفاده قرار داد. همچنین این ماده در صنایع غذایی برای مکمل غذایی حیوانات نیز استفاده می شود.
5- خرید و فروش دی آمونیوم فسفات چگونه است؟
این محصول توسط ایران و چین تولید می شود. این ترکیب شیمیایی در کیسه های بیست و پنج گرمی در بازارهای داخلی قابل عرضه است. این ترکیب را می توان با خلوص نود و نه درصد به صورت گرانوله و با رنگی تیره و حل شده در آب دریافت کرد.