شوینده های سرویس بهداشتی مایعهای اسیدی غلیظ هستند که برای حذف لکه هایی که معمولا در سرویسهای بهداشتی یافت می شوند کاربرد دارند. این محصول ترکیبی تغلیظ شده از هیدروکلریک اسید، فسفریک اسید و یک اسید آلی است. در زمانهای قدیم محصولات حاصل از پردازش چوب در تولید شوینده سرویس بهداشتی استفاده می شدند. با این حال امروزه مواد مدرن تر نظیر تری سدیم فسفات و آلکیل دی متیل بنزیل آمونیوم کلرید یا ADBAC استفاده می شوند.
ADBAC معمولا بیشتر در محصولات مورد استفاده در سرویسهای بهداشتی منازل پیدا می شود. در حالی که تری سدیم فسفات در شوینده های صنعتی نیز یافت می شود. سدیم هیدروکسید برای مصرف خانگی بی خطر محسوب می شود اما هنوز هم احتیاطها و توصیه هایی در مورد استفاده از آن بر لیبل شوینده سرویس بهداشتی نوشته می شود. سدیم هیدروکسید یک ماده پرکاربرد در بسیاری از محصولات شوینده و صنعتی محسوب می گردد.
موادی که برای تولید شوینده سرویس بهداشتی به کار می روند معمولا ترکیبی از سدیم هیدروکسید و آب هستند. این ترکیب یک محلول سوزاننده است که با سایر ترکیبات شوینده مخلوط شده است. همچنین در شوینده سرویس بهداشتی سورفاکتانت (عموما به شکل یک روغن ویسکوز است)، سدیم سولفات، سدیم استئارات، هر رنگ محلول در آب (معمولا رنگ آبی) و اوره وجود دارند.
اهمیت استفاده از شوینده های سرویس بهداشتی
باکتریها در محیط های گرم و مرطوب رشد می کنند و سرویس بهداشتی مثال خوبی از چنین محیطها می باشد. استفاده از یک شوینده سرویس بهداشتی مناسب به باکتریها اجازه رشد و تکثیر نخواهد داد. باکتری سالمونلا می تواند زیر لبه توالت تکثیر شود و تا 50 روز در آنجا باقی بماند. میزان باکتری بیماری زای روده در بیوفیلم موجود در سرویس بهداشتی نسبت به میزان این باکتری در آب بیشتر است. هنگام شست و شوی فضولات به کمک سیفون یا آب، ممکن است ذراتی از آن در اطراف سرویس بهداشتی پخش شوند. جهت جلوگیری از تمیز کردن دندانهایتان با مسواکی که با این ذرات آلوده شده است، سرویس بهداشتی و مسواکهای خود را به خوبی بشویید. کپک نیز به دلیل نبود جریان هوا در خانه ها به وجود می آید و با تمیز کردن خانه می توان به اینکه آیا به خرید تجهیزات ضروری برای تهویه مناسب هوای خانه نیاز هست یا خیر پی برد.
فواید مواد و ترکیبات شوینده سرویس بهداشتی
مزایای بسیاری در استفاده از شوینده سرویس بهداشتی وجود دارد. برخی از آنها نظیر جلوگیری از تکثیر باکتریها و سایر پاتوژنهای مضر، حذف لکه، بو و ایجاد ظاهری تمیز در سرویس بهداشتی می باشند. شوینده ها به طور موثر زنگ زدگیها، جرم، جلبکها و تمام انواع آلودگیها را از بین می برند.
مضرات تعدادی از مواد شیمیایی موجود در شوینده سرویس بهداشتی
هیدروکلریک اسید اثر خورندگی بر بافتهای انسان دارد و در صورت تماس مستقیم می تواند باعث آسیب غیر قابل برگشت بر پوست، چشمها، ششها و سایر اندامهای داخلی شود. سدیم لوریل اتر سولفات دارای خصوصیاتی مشابه با صابون است و برای زدودن لکه های سخت در ترکیب شوینده سرویس بهداشتی به کار می رود. این ماده همچون هیدروکلریک اسید به عنوان یک محرک شناخته می شود و می تواند به چشمها و پوست آسیب وارد کند. توصیه می شود که هنگام استفاده از اسیدهای مصنوعی، حتما از پوشش مناسب استفاده کنید. ستریمونیوم کلراید یک مثال دیگر از مواد شیمیایی کاربردی در شوینده سرویس بهداشتی می باشد که میتواند چشمها و پوست را تحریک کند.
این ماده در صورت بلع بسیار خطرناک است و پیشنهاد می شود که بلافاصله پس از تماس با چشم (حتی دو قطره از این ماده) با پزشک تماس بگیرید. سدیم هیدروکسید یک اسید بسیار خورنده است که می تواند بر بدن شما سوختگی حاد ایجاد کند. از آنجا که سدیم هیدروکسید پروتئینها و لیپیدهای بافتهای بدن ما را تجزیه می کند، هنگام استفاده از شوینده سرویس بهداشتی باید دستکش مناسب پوشید. در صورت تماس این ماده با چشمها، ممکن است بینایی خود را از دست دهید. سدیم هیپوکلریت یا سفید کننده باید از چشمها، گوشها و بینی دور بماند. به عنوان مصرف کننده شوینده سرویس بهداشتی احتمال تحریک شدید پوست و چشمان شما با این ماده وجود دارد.
بهترین ترکیب شوینده برای سرویس بهداشتی چیست؟
بهترین ترکیب شوینده سرویس بهداشتی حاوی 55% سدیم سولفات، 23% اوره، 10% سورفاکتانت، 10% آب، 0.4% سدیم استئارات و 1.3% رنگ می باشد. همچنین ممکن است به این ترکیب 0.1% سیلیکون و 0.4% متیل سالیسیلات نیز اضافه شود. شوینده سرویس بهداشتی با این ترکیب نسبت به ترکیبهای دیگر دارای مزایای بسیار است، برای مثال این مواد می توانند عمر محصول را افزایش دهند. همچنین چگالی این ترکیب اجازه می دهد وزن بیشتری از شوینده در سایز مرسوم ظروف نگهداری شوینده ها بسته بندی شود. ظروف نگهداری در سایز رایج خود حدودا 9 اونس ترکیب شوینده را در خود جای می دهند و ظروف بزرگتر جایگزین مناسبی محسوب نمی شوند. غلظت این ترکیب به نحوی است که در یک ظرف 9 اونسی، 13 اونس جای می گیرد. سرعت پایین انحلال و غلظت بالای شوینده سرویس بهداشتی نتیجه ترکیب سدیم سولفات و سدیم استئارات با سورفاکتانت و اوره می باشد.
همچنین وجود سدیم سولفات و سدیم استئارات در ترکیب شوینده بدون کاهش اثر آن در از بین بردن آلودگیها باعث کاهش درصد وزنی سورفاکتانت می شود. از آنجا که سورفاکتانت نسبت به سایر مواد تشکیل دهنده شوینده ها دارای قیمت بالاتری است، استفاده از مقادیر کمتر آن به صرفه است و باعث کاهش هزینه مواد خام ترکیب شوینده می شود. بعلاوه از آنجا که این ترکیب اجازه استفاده از سورفاکتانت مایع را می دهد، نسبت به زمانی که از سورفاکتانت موم مانند استفاده می شود، در زمان تولید و انرژی صرفه جویی خواهد شد. بنابراین شوینده سرویس بهداشتی با ترکیب سدیم سولفات، سدیم استئارات، سورفاکتانت، اوره، آب و رنگ مزایایی چون افزایش عمر شوینده، افزایش وزن ترکیب نسبت به سایز ظرف نگهداری، قدرت پاک کنندگی بالا و کاهش هزینه دارد.
سوالات متداول شوینده های سرویس بهداشتی
1- کدام شوینده ها نباید با هم مخلوط شوند؟
ترکیب شوینده سرویس بهداشتی که بر پایه اسید می باشد و سفید کننده بسیار خطرناک می باشد. ترکیب سفید کننده با اسید، گاز کلرین آزاد می کند، این گاز حتی در مقادیر اندک چشمها، بینی و گلو را تحریک می کند و باعث سرفه و مشکلات تنفس می گردد. این ترکیب در مقادیر زیاد می تواند منجر به مرگ شود.
2- کدام ماده نقش اصلی را در شوینده سرویس بهداشتی بازی می کند؟
هیدروکلریک اسید، برای رهایی از آلودگی و جرم، هیدروکلریک اسید در ترکیب شوینده ها قرار می گیرد. به هیدروکلریک اسید، موریاتیک اسید نیز می گویند و هدف اولیه از استفاده از آن تمیز کردن جرمهای سخت با جدا کردن بیرونی ترین لایه آنها است.
3- هنگام استفاده از شوینده ها چه نکات ایمنی را باید رعایت کرد؟
استفاده از ماسک و دستکش می تواند از تماس مواد شیمیایی با پوست و چشمان شما جلوگیری کند. به طور کل حتما توصیه های عمومی ضروری هنگام پاک کردن خون یا دیگر مایعات بدن که ممکن است حاوی مواد عفونی باشند را جدی بگیرید.
4- آیا شوینده سرویس بهداشتی برای محیط زیست بی خطر است؟
این شوینده ها معمولا در مسیرهای آب جاری می شوند. در آب، هیدروژن کلرید به یونهای کلرید و هیدرونیوم تبدیل می شود که این یونها در نهایت سطح pH را کاهش می دهند و آب را اسیدی می کنند. افزایش سطح اسید اقیانوس اثرات مخربی بر زندگی آبزیان وارد می کند.
5- برای عمل کردن شوینده ها چقدر زمان لازم است؟
با توجه به برند شوینده سرویس بهداشتی که استفاده می کنید، عمل کردن شوینده چیزی بین 15 تا 20 دقیقه طول می کشد. بعضا در دستورالعمل شوینده ها نوشته می شود که تا 10 دقیقه باید اجازه داد شوینده در محل مورد نظر باقی بماند.
