کوآنزیم کیوتن (CoQ10) به ترکیبی اطلاق می شود که سلولهای بدن برای تامین انرژی شان به آن نیاز دارند. در حقیقت این ترکیب منبعی برای تولید انرژی می باشد. در حالت طبیعی با بالا رفتن سن میزان تولید این آنزیم در بدن نیز کاهش می یابد. با این حال می توان این کوآنزیم را از غذاها و یا مکملهای موجود دریافت نمود. میزان پایین کوآنزیم کیوتن با ابتلا به اختلالات عصبی، دیابت و سرطان ارتباط نزدیکی دارد. از مزایای مهم دیگر CoQ10 می توان به سلامت پوست، مغز و همچنین محافظت در برابر بیماریهای مزمن اشاره کرد.
در این مطلب موضوعات زیر را مطالعه خواهید کرد:
معرفی کوآنزیم کیوتن
CoQ10 را می توان به صورت کاملا طبیعی در بدن یافت. منبع اصلی کیوتن قلب، کلیه، کبد و پانکراس است. کوآنزیم کیوتن به ساخت آنتی اکسیدان آدنوزین تری فسفات (ATP) نیاز دارد؛ زیرا این ترکیب در تامین انرژی بسیار مهم است. همچنین این کوآنزیم به دلیل برخورداری از خاصیت آنتی اکسیدانی در محافظت از سلولها در برابر استرس اکسیداتیو اهمیت فوق العاده ای دارد. CoQ10 را می توان در برخی از مواد غذایی مانند آجیل، ماهی، خانواده کنجدها، خانواده کلمها، تخم مرغ، جگر، قلوه، ماهی و گوشت گاو یافت. البته مقدار کوآنزیم کیوتن در این منابع غذایی ممکن است برای بدن کافی نباشد. از این رو مکملهای غذایی CoQ10 را می توان در انواع اشکال مختلف مصرف نمود. به عبارت دیگر این ترکیب به صورت قرص جویدنی، کپسول، شربت و غیره موجود می باشد.
CoQ10 چه کاری را برای بدن انجام می دهد؟
کوآنزیم کیوتن نه تنها برای تولید انرژی سلولی ضروری است، بلکه برای محافظت از سلولها در برابر آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد و مضر نیز بسیار حیاتی می باشد. جهت حفظ انرژی کافی برای انجام عملکردهای روزانۀ بدن اندامکهای کوچکی به نام میتوکندری در داخل سلولهای ما به جذب چربی و سایر مواد مغذی می پردازند و آنها را به منابع قابل استفاده برای تولید انرژی تبدیل می کنند. حضور CoQ10 برای عملکرد هر چه بهتر این اندامکها امری ضروری است.
کوآنزیم Q10 در سه حالت اکسیداسیون مختلف وجود دارد. این ترکیب در هر سه حالت نقش بسیار مهمی در پذیرش و اهدای الکترون در عملکردهای بیوشیمیایی بر عهده دارد. همچنین می تواند آسیب رادیکالهای آزاد را خنثی نماید. این مکمل در حقیقت آنتی اکسیدان بسیار قوی به شمار می رود که می تواند جذب سایر مواد مغذی و ضروری را افزایش دهد. همچنین پژوهشها و مطالعات حاکی از آنند که ترکیب کیوتن می تواند به بازیافت ویتامین C و ویتامین E کمک و اثرات شان را بیشتر کند.
مزایای مصرف کوآنزیم کیوتن
کوآنزیم کیوتن مهمترین و ضروری ترین ترکیب برای بسیاری از عملکردهای روزانه می باشد. در حقیقت تمام سلولهای بدن برای انجام وظایف شان به کیوتن نیاز دارند. یکی از مهمترین مزایای مصرف این مکمل آن است که می تواند به عنوان یک آنتی اکسیدان به کاهش اثرات پیری در افراد کمک کند. یکی دیگر از مزایای پزشکی این ترکیب این است که در اقدامات پزشکی از آن برای درمان مشکلات قلبی استفاده می کنند. هر چند بدن ما کوآنزیم کیوتن را تولید می کند اما مصرف مکملهای آن مزایایی بالقوه دیگری نیز دارد؛ زیرا کمبود این ترکیب می تواند اثرات مخرب استرس اکسیداتیو را در پی داشته باشد. کمبود کیوتن ممکن است با ابتلا به سرطان، بیماریهای قلبی و عروقی، زوال شناختی و همچنین فیبرومیالژیا همراه باشد.
معایب مصرف کوآنزیم کیوتن
مصرف مکملهای کوآنزیم کیوتن خطر خاصی برای بدن ندارد. البته دوز مصرفی را پزشک معین می کند. با این حال در صورت مصرف بی رویه ممکن است عوارض جانبی بسیار خفیفی را تجربه کنید. از دست دادن اشتها، خستگی، سر درد، احساس درد در بالای شکم، تهوع و استفراغ، اسهال، بی خوابی، ابتلا به بثورات پوستی و یا خارش همچنین تحریک پذیری برخی از عوارض جانبی خفیف و احتمالی در مصرف خودسرانه این ترکیب هستند. از این رو بهتر است تحت نظر پزشک و طبق دوزهای توصیه شده توسط پزشک به مصرف این ترکیب بپردازید.
سوالات متداول همه چیز درباره کوآنزیم کیوتن
1- دلایل احتمالی پایین بودن سطوح CoQ10 در بدن چیست؟
بیماریهای میتوکندری، بالا رفتن تقاضای بافتها به کیوتن در اثر ابتلا به بیماری، نقص ژنتیکی در سنتز، عوارض جانبی در اثر درمان با استاتین و همچنین کمبودهای تغذیه ای از مهم ترین علل احتمالی برای پایین بودن میزان کوآنزیم کیوتن هستند.
2- تداخل دارویی قرص کوآنزیم کیوتن چیست؟
با مصرف استالین این احتمال وجود دارد که میزان این مکمل در بدن کاهش پیدا کند. از طرف دیگر مصرف قرصها و سایر مکملهای کیوتن موجب می شود تا اثر داروهای رقیق کننده خون مانند پلاویکس و آسپرین کاهش پیدا کند. با کاهش اثر این داروها میزان خطر ابتلا به لخته شدن خون نیز افزایش پیدا خواهد کرد.
3- بهترین زمان و همچنین بهترین دوز مصرفی برای استفاده از قرصهای کوآنزیم کیوتن چیست؟
بهترین زمان برای مصرف این مکملها همراه با وعده غذایی مورد نظرتان می باشد. به عبارت دیگر شما می توانید این مکمل را در وعده صبحانه و یا ناهار همچنین شام مصرف نمایید. همچنین بسته به شرایط افراد مختلف دوز مصرفی معمولا از 90 میلی گرم تا 1200 میلی گرم می تواند متغیر باشد.
4- مصرف CoQ10 با چه موارد منع مصرفی همراه می باشد؟
از آنجایی که مکملهای کوآنزیم کیوتن تغذیه ای هستند، از آنها برای تشخیص و یا درمان بیماریها استفاده نمی کنند. از این رو نباید این ترکیب را به صورت خود سرانه مصرف کرد. زنان باردار باید تحت نظر پزشک اقدام به مصرف این مکمل کنند. از طرف دیگر افراد مبتلا به بیماریهای خاص نیز حتما باید در این رابطه با پزشک شان مشورت نمایند.
5- علائم کمبود ترکیب کوآنزیم کیوتن چیست؟
کمبود کیوتن موجب کاهش تودههای عضلانی، کاهش تواناییهای ذهنی کودکان، غیر طبیعی شدن حرکات چشمها و در نتیجه ایجاد مشکلات در بینایی همچنین اسپاسم، گرفتگی و سفتی عضلات خواهد شد.
