سیانور پتاسیم (Potassium cyanide) همانطور که از ترکیبش پیداست، نوعی نمک معدنی البته به شدت هم سمی است. فرمول سیانور پتاسیم KCN می باشد. این نمک به شکل بلوری و توده های سفید رنگ آن بوی بادام تلخ می دهد. به فرمول این ترکیب اگر نگاه کنید متوجه خواهید شد که دارای پتاسیم با بار یونی مثبت و سیانید با بار یونی منفی می باشد. این نمک می تواند همانند نوروتوکسین عمل نماید. سیانور پتاسیم از نظر خواص شیمیایی شبیه به سیانور سدیم است. اگر این ماده رطوبت یا دی اکسید کربن را جذب نماید سریع شروع به تجزیه شدن کرده و در هوا گاز سمی (سیانید هیدروژن) تولید می کند.
تولید سیانور پتاسیم
اگر سیانید هیدروژن با هیدروکسید پتاسیم ترکیب شود، آب حذف می گردد و در نهایت سیانور پتاسیم تولید می شود. روش بعدی تولید این ترکیب که به نام پتاسیم سیانید هم در بازار شناخته می شود، از واکنش فرمالدهید با هیدروکسید پتاسیم است. سیانور پتاسیم معمولا با همین دو روش تولید می شود. چون کاربرد صنعتی آن زیاد است، تولید آن هم رو به افزایش است. این ماده را به عنوان یک معرف قوی به کار می برند. این ترکیب محلول در آب است و طعمی گس مانند دارد.
کاربرد سیانور پتاسیم
از پتاسیم سیانید در استخراج فلزاتی همچون طلا استفاده می شود. همچنین برای آبکاری و ساخت ترکیبات شیمیایی هم استفاده می شود. البته تا حدودی هم از این ترکیب می توان در طلاکاری استفاده کرد. این ترکیب سمی می تواند به عنوان کشنده حشرات و دفع آنها هم استفاده شود. در جواهر سازی هم برای سنباده کاری از این ماده استفاده می کنند. به طور کلی خانواده سیانیدها به عنوان یک بازدارنده قوی تنفسی هم محسوب می شوند. به همین دلیل است که گازهای متصاعد شده از آنها بسیار خطرناک و سمی می باشد. متاسفانه بعضی از افراد به عنوان ماده ای برای خودکشی هم از آن استفاده می کنند.
نکات ایمنی در مورد سیانور پتاسیم
پتاسیم سیانید، ماده ای کشنده و خطرناک با گازهای سمی است. بنابراین کسانی که به هر دلیلی مجبور به استفاده از این ماده خطرناک هستند، باید حتما نکات ایمنی را رعایت کنند. همانطور که قبلا گفتیم سیانور پتاسیم می تواند در آب به آرامی حل شود و در مقابل در اسیدها هم به سرعت تجزیه شده و تولید هیدروژن سیانید می کند که قابلیت اشتعال دارد و سمی است. حتی می تواند در شرایط خاصی در طول فقط 12 دقیقه میزان هیدروژن سیانید بسیار زیادی تولید شود. در هنگام کار با این ماده، حتما باید از پوشش مناسب بدن، ماسکی که صورت را به طور کامل می پوشاند، دستکش های مناسب و ضخیم، و چکمه برای پاها استفاده شود. برخورد این ماده با بدن تولید سوزش و سوختگی بر روی پوست می کند. بعد از ورود به بدن هم مانع رسیدن اکسیژن به اندامها می شود.
خرید و فروش سیانور پتاسیم
اگر قصد، خرید سیانور پتاسیم را دارید، می توانید به با کارشناسان شرکت بازرگانی کیمیا تجارت تات تماس حاصل نمائید. برای اطلاع از قیمت سیانور پتاسیم نیز می توانید با شرکت کیمیا تجارت تات تماس بگیرید. به طور کلی در هنگام استفاده از این ماده جانب احتیاط را نگه دارید. واکنش آن با آب و تولید هیدروژن سیانید در مقادیر کم مشکلی ایجاد نمی کند اما اگر با مواد اسیدی ترکیب شود به یکباره مقدار زیادی از این گاز را تولید می کند و خطرساز است.
سوالات متداول سیانور پتاسیم
1- سیانور پتاسیم چیست؟
پتاسیم سیانید یا سیانوژن پتاسیم یک ترکیب معدنی و به شکل پودر بی رنگ می باشد. این ماده بسیار سمی و خورنده است و در آب، متانول و گلیسرول به راحتی حل می شود. سیانوژن گازی، به صورت بی رنگ و با مشخصه بوی بادام تلخ در جنگها استفاده می شود.
2- سیانور پتاسیم چه کاربردهایی دارد؟
از این ماده در سنتز برخی مواد آلی، استخراج طلا، آبکاری الکتریکی، طلا کاری به روش شیمیایی، صنعت جواهرسازی (برای سنباده کشیدن)، عکاسی (تثبیت عکس در فرآیند کلودین)، تولید نیتریلها و کربوکسیلیک اسیدها استفاده می شود.
3- سیانور پتاسیم چه عوارضی ایجاد می کند؟
این ترکیب حتی در مقادیر بسیار کم نیز کشنده است. سبب جدا شدن اکسیژن از هموگلوبین، کاهش عمق تنفس، سرکوب میوکارد و کاهش برونده قلب، اتصال به آهن در کمپلکس سیتوکروم اکسیداز و مختل کردن تنفس سلولی، قرمزی و درد و سوختگی چشمها، سردرد، گیجی، استرس و اضطراب، بی حالی، از دست رفتن هوشیاری و … می شود.
4- آیا سیانور پادزهری دارد؟
جالب است بدانید که پادزهر این سم قوی، نوعی سم قوی دیگر به نام سدیم نیتریت می باشد. البته در زمان مسمومیت می بایست سدیم نیتریت را به همراه تیوسولفات سدیم مصرف کرد.
5- چه خوراکی هایی می توانند همانند سیانور پتاسیم عمل کنند؟
برخی قارچها، برگ گوجه فرنگی، برگ ریواس، بادام زمینی، ساقه و برگ سیب زمینی، انواع گوشت خام و تخم مرغ خرد شده، بادامها، هات داگ، میوه های هسته دار و دانه های سیب، روغن کرچک و عسل غیر بهداشتی، انواع لوبیاها و جوز هندی از جمله این مواد غذایی هستند.