بتائین (Betaine) از جمله ترکیبات شیمیایی کاربردی است که با نام تری متیل گلیسین نیز شناخته می شود. به صورت کلی این ماده شیمیایی را به اختصار TMG نیز نامیده اند. این ترکیب نقش مهمی در عملکرد اعضای بدن از جمله کبد دارد. بتائین در مواد غذایی مانند چغندرقند و مشتقات آن، گندم و مشتقات گندم، گوشت گاو و گوساله، یونجه ،دانه های چاودار، اسفناج، برنج قهوه ای و سیب زمینی یافت می شود. بتائین خنثی است که از دو گروه عاملی با بارهای مثبت و منفی تشکیل شده است. گروه عاملی با بار مثبت، گروهی بدون هیدروژن است و گروه عاملی با بار منفی، در مجاورت گروه عاملی مثبت قرار ندارد. به همین علت این ماده، ترکیبی دو قطبی بوده و کاربردهای فراوانی دارد.
تولید بتائین
بتائین به روش طبیعی تولید می شود اما این روش نیاز جامعه را به آن تامین نمی کند. به همین علت این ترکیب در آزمایشگاه نیز تولید می شود. زمانی که از چغندرقند، شکر یا شهد آن را استخراج می کنن، بتائین یک ماده جانبی می باشد که تولید می شود و از آن می توان برای مصارف گوناگون استفاده کرد.
کاربرد بتائین
بتائین برای سلامتی انسان فواید بسیار زیادی دارد. از جمله آنها؛ کمک به سلامت قلب، تسکین درد، کاهش چربی های غیر مفید و کمک به مشکلات گوارشی دارد. همچنین در صنایع شوینده باعث خاصیت ایجاد کف، پاک کنندگی و تمیز کنندگی دارد. به همین منظور از این ماده شیمیایی برای تولید انواع شامپوها و مواد پاک کننده پوست و برای تولید انواع نرم کننده های مو نیز استفاده می شود. بعلاوه در نرم کننده ها و شامپو ها به عنوان ضد الکتریسیته عمل و به صافی مو کمک می کند.
سوالات متداول بتائین
1- از بتائین در صنعت تولید محصولات پوستی چه استفاده ای می شود؟
در صنعت تولید محصولات پوستی از این ماده به منظور تولید محصولات زیبایی ضد چروک استفاده می شود. این ماده خاصیت مرطوب کنندگی قابل توجه و اثر پر کنندگی دارد و می تواند تاثیر مثبتی بر ظاهر چروکهای عمیق پوست داشته باشد.
2- چرا می گویند که مکملهای بتائین برای درمان بیماریهای قلبی موثر هستند؟
مکملهای بتائین قابلیت کاهش سطح کلسترول خون را دارند و از این رو می گویند که در درمان انواع بیماریهای قلبی نیز موثر هستند.
3- آیا بتائین قادر به جلوگیری از ایجاد رسوبات چربی در کبد انسان است؟
رسوبات چربی در کبد ناشی از چاقی، دیابت، مصرف بیش از حد الکل و … هستند. برخی از منابع ادعا کرده اند که مصرف این ترکیب از ایجاد این رسوبات جلوگیری می کند. اما واقعیت علمی این است که آزمایشات مثبت تایید شده در این باره تنها بر روی موشها انجام شده و فعلا این نتیجه در مورد انسان مورد تایید علمی نیست.
4- بتائین در فرمولاسیون شامپو چه نقشی دارد؟
این ترکیب در فرمولاسیون شامپو به عنوان عامل مرطوب کننده به کار می رود. از این رو استفاده از شامپوهای دارای این ماده باعث از بین رفتن الکتریسیته ساکن در موهای تمیز می شود.
5- آیا شامپوهای دارای بتائین باعث تحریک پوست و چشم می شوند؟
خیر- این ترکیب یک سورفکتانت ملایم است و هیچ گونه اثر سوزشی و یا تحریک در مو و پوست سر ایجاد نمی کند.