هگزا متا فسفات سدیم (Sodium hexametaphosphate) ترکیبی جامد و سفید رنگ است و در آب محلول می باشد. این ترکیب، توانایی جذب رطوبت هوا را دارد و می تواند با یون های فلزی واکنش دهد. این ماده شیمیایی به عنوان یک گیرنده استفاده می شود و در طیف گسترده ای از صنایع از جمله افزودنی غذایی کاربرد دارد. کربنات سدیم گاهی اوقات به این ترکیب اضافه می شود تا pH را به 8 الی 8.6 برساند که باعث تولید تعدادی از محصولات این ترکیب برای نرم شدن آب و مواد شوینده می شود.

تولید هگزا متا فسفات سدیم

اسید هگزا متا فسفریک توسط شیمیدان آلمانی تئودور فلتمن نامگذاری شد. تا سال 1956، تجزیه و تحلیل کروماتوگرافی هیدرولیزهای نمک سدیم پلی فسفات وجود آنیون های حلقوی حاوی بیش از چهار گروه فسفات را نشان داد. بطوریکه این نتایج در سال 1961 تأیید شد. در سال 1963، اریش تیلو و اولریش شولکه شیمیدانان آلمانی موفق شدند تا با گرم کردن تری متا فسفات سدیم بی آب، هگزا متا فسفات سدیم را تولید كنند. امروزه برای تولید اسید سدیم پیرو فسفات، ابتدا ارتو فسفات مونو سدیم را حرارت می دهند که این محصول تولید می شود. سپس، پیرو فسفات گرم می شود و هگزا متا فسفات سدیم مربوطه را تولید می کند و به دنبال آن خنک سازی سریع انجام می شود.

کاربرد هگزا متا فسفات سدیم

هگزا متا فسفات سدیم طیف کاربردی وسیعی در صنایع مختلف دارد مانند کاربرد های صنعتی، کاغذ سازی، رنگرزی، نساجی، پتروشیمی، تصفیه و سختی گیر آب خنک کن ها، عامل شتاب دهنده سفت شدن سیمان، متالورژی و ساخت و ساز تا کاربرد در صنایع غذایی به عنوان افزودنی های غذایی مانند شربت ها، پودر پنیر، فیله ماهی و سس سالاد. در ادامه به برخی از این صنایع کاربردی خواهیم پرداخت.

صنعت نفت

این ماده شیمیایی در تنظیم ویسکوزیته گل حفاری و همچنین جلوگیری کننده از زنگ زدگی لوله های حفاری به عنوان عامل ضد خوردگی در صنعت نفت استفاده می شود.

آب و فاضلاب

کاتیون های دو و سه ظرفیتی مثل این ترکیب در محلول های آبی به منظور تسهیل انعقاد ذرات نامحلول سوسپانسیون به خصوص ذراتی با سایز کلوئیدی مثل رس که بار منفی دارند، مورد استفاده قرار می گیرند. از همین رو از هگزا متا فسفات سدیم برای تصفیه آب و فاضلاب استفاده می شود. کربنات سدیم نیز گاهی به این ترکیب اضافه می شود تا اسیدیته آن به 8 الی 8.6 افزایش یابد تا به عنوان یک شوینده و به عنوان عامل پراکنده کننده و هموژنایزر برای کاهش سختی آب به کار رود. عامل پراکندگی مانع از تجمع ذرات معلق در مقیاس های بزرگ می شود تا فرآیند ته نشینی آنها را سرعت بخشد. در واقع این عوامل برای حفظ حالت تعلیق به منظور برآورد اندازه ذرات کلوئیدی مورد استفاده قرار می گیرند.

صنایع غذایی

پلی فسفات های بلند زنجیر معمولا و به اشتباه به نام هگزا متا فسفات معروف است. هگزا متا فسفات واقعی حلقه ای است و در پنیر فرآوری مورد استفاده قرار نمی گیرد. هگزا متا فسفات سدیم در صنعت مواد اولیه غذایی کاربرد های فراوانی دارد؛ مانند بهبود خواص اتصال آب پروتئین ها در گوشت های فرآوری، رسوب پروتئین در فرآیند های خالص سازی و جلوگیری از رسوب پروتئین در شیرهای استریلیزه. این محصول به تنهایی و یا در ترکیب با سایر نمک های امولسیونی در تولید پنیر های فرآوری مورد استفاده قرار می گیرد.

همچنین از این ماده شیمیایی برای حفظ کیفیت مواد غذایی، کمک به حفظ رطوبت در کنسرو ها، جلوگیری از تشکیل بافت چربی و حفظ بافت یکنواخت این محصولات، تغییر pH و جلوگیری از خراب شدن مواد غذایی، تثبیت رنگدانه های طبیعی مواد غذایی و حفظ درخشندگی و کیفیت این مواد بهره می برند. مقدار مجاز مصرف این ماده در این بخش های مختلف این صنعت به میزان 5.5 گرم در هر کیلوگرم می باشد.

شوینده ها

این ترکیب خاصیت کلات کنندگی دارد و به دلیل دارا بودن همین خاصیت بسیار پرکاربرد است. از این ماده به عنوان عامل نرم کنندگی آب و پراکندگی جهت تجزیه خاک رس و سایر خاکها در صنایع شوینده بهره می برند. از آنجایی که این ترکیب بر روی روغن و خاک های روغنی بسیار موثر است، به پاک شدن و جلوگیری از رسوب دوباره روغن بر روی پارچه ها کمک می کند. این محصول از لخته شدن و چسبیدن مواد معلق به یکدیگر و تشکیل توده هایی که بوسیله نیروی جاذبه ته نشین می شوند نیز جلوگیری می کند.

در کاربرد های آزمایشگاهی این محصول جهت حفظ تعلیق و پیش بینی توزیع اندازه ذرات به کار می رود. همچنین برای پراکندگی رنگدانه ها در رنگ ها و پوشش ها استفاده می شود. بعلاوه در عکاسی نیز از ایجاد لکه ها و نقاط رنگی در فیلم و عکس جلوگیری به عمل می آورد.

شرایط نگهداری از هگزا متا فسفات سدیم

هگزا متا فسفات سدیم خاصیت اشتعال پذیری و انفجار ندارد. در حالیکه در مورد خطرات آتش سوزی باید ذکر کرد که اگر این ماده در اثر حرارت، گرم و تجزیه شود، گاز های بسیار سمی مانند اکسید سدیم از آن متصاعد می شوند که بسیار خطرناک هستند. با توجه به این موارد شدیداً توصیه می شود بسته های حاوی این پودر معدنی در شرایط محیطی خشک و خنک و به دور از منابع گرما، آتش و حرارت نگهداری و ذخیره شوند. همچنین انبار مخصوص نگهداری این ماده باید مجهز به سیستم های تهویه، خروجی اضطراری و محل دفع مناسب پسماندها باشد. تمام کارکنان انبار مواد شیمیایی نیز موظف هستند از لباس کار، دستکش، ماسک و عینک ایمنی در هنگام کار با این ماده استفاده کنند.

نکات ایمنی در مورد هگزا متا فسفات سدیم

بر اساس اطلاعات ایمنی که در مورد ترکیب هگزا متا فسفات سدیم وجود دارند، تماس آن با پوست دست موجب سوزش و حساسیت می شود. همچنین چنانچه با چشم تماس پیدا کند، تحریک، التهاب و خارش را در پی خواهد داشت. استنشاق غبار این ترکیب جامد، خطرناک است. در صورت تماس این ماده با چشم یا پوست، محل را به سرعت با آب شسته و با بروز علائم حاد، به پزشک مراجعه شود.

خرید و فروش هگزا متا فسفات سدیم

هگزا متا فسفات سدیم تولید چین در کیسه های 25 کیلوگرمی و با درصد خلوص 99 درصد آماده تحویل به مشتریان می باشد. شرکت کیمیا تجارت تات آمادگی دارد ضمن دریافت سفارش مشتریان برای این محصول، سایر محصولات مورد نیاز را نیز با بهترین قیمت و کیفیت تأمین کند و در اسرع وقت به‌ وسیله سیستم حمل و نقل مطمئن به شهرهای مختلف ارسال نماید. برای اطلاع از قیمت و خرید این محصول با کارشناسان فروش ما تماس حاصل نمایید.

سوالات متداول هگزا متا فسفات سدیم

1- آیا خوردن هگزا متا فسفات سدیم در غذا بی خطر است؟

بله. این ماده به عنوان یک افزودنی غذایی مورد تایید سازمان غذا و دارو ایالات متحده آمریکا است. همچنین سایر سازمانهای مرتبط با سلامت نیز مانند سازمان ایمنی غذای اروپا نیز این ماده را تایید می نمایند.

2- هگزا متا فسفات سدیم چگونه باعث سفید شدن دندانها می شود؟

مکانیسم کاری این ماده ترکیبی از پیشگیری از ایجاد لکه و حذف لکهای دندان است. این ترکیب به دلیل تمایل بسیار زیاد به هیدروکسی آپاتیت کلسیم موجود در مینای دندان، به طرز قابل توجهی بر اتصال کروموژن های مسئول لکه ها اثر گذار است.

3- آیا استفاده از هگزا متا فسفات سدیم حلال است؟

این ترکیب شیمیایی مخلوطی از متافسفات های پلیمری ساخته شده از مونوسدیم فسفات است. به عنوان یک ماده شیمیایی سنتز شده، این افزودنی غذایی از لحاظ شرعی یک ماده حلال است که در فرآوری لبنیات، سوسیس و غذاهای دریایی کاربرد دارد.

4- آیا مصرف هگزا متا فسفات سدیم برای حیوانات خانگی بی خطر است؟

پاسخ بله است. مصرف این ترکیب برای حیوانات خانگی بی خطر است. این ماده امروزه در انواع مواد غذایی مانند نوشیدنی های غیر الکلی، دسر های لبنی و غیره کاربرد دارد. از این جهت مصرف آن برای حیوانات مشکلی ندارد.

5- آیا هگزا متا فسفات سدیم یک ماده گیاهی است؟

بله. این ترکیب یک ماده گیاهی است. مطابق تحقیقات یک متخصص تغذیه، می توان هگزا متا فسفات سدیم را یک ماده گیاهی محسوب نمود.

آنالیز هگزا متا فسفات سدیم