ملاس در صنعت ساختمان، کاربردهای مختلفی دارد اما مهمترین آنها، استفاده از ملاس در تولید سیمان و بتن است. افزودن ملاس چغندر به مخلوط سیمان بسیار مفید و سودمند است. استفاده از آن در مقادیر بالاتر، علیرغم کاهش سرعت هیدراتاسیون سیمان، استحکام آن را افزایش نمی دهد. مطالعات نشان می دهد که افزودنیهای مبتنی بر ملاس با کاهش نسبت آب به سیمان به دلیل خاصیت کاهش آب، کیفیت بتن را افزایش می دهند. ملاس کارایی و سیالیت بتن تازه را بهبود می بخشد و دوره گیرش خمیر سیمان را به تاخیر می اندازد. در ادامه به چیستی ملاس و اهمیت و کاربردهای ملاس در صنعت ساختمان خواهیم پرداخت.
در این مطلب موضوعات زیر را مطالعه خواهید کرد:
ملاس چیست؟
در تولید شکر، فرآیندهای مختلف پخت و پز و تمیز کردن برای تولید شکر کریستالی، به تهیه شربت قهوه ای حاوی حدود 50 درصد شکر و ماده دیگری به نام ملاس ختم می شود. ملاس از حدود 3.8 تا 4 درصد کل چغندر تولید می شود. از 100 کیلوگرم چغندر می توان 14 تا 16 کیلوگرم شکر تولید کرد ولی حدود 11 تا 13 درصد از این مقدار را نمی توان از چغندر به دست آورد اما به صورت ملاس باقی می ماند. بخشی از این شکر به صورت محصول آزادانه ملاس و قسمتی دیگر به صورت ترکیب با آب و نمکهای آلی پتاسیم می ماند.
فن آوری سنتی تولید قند چغندر تأثیر مخرب قابل توجهی بر محیط زیست دارد. در حالی که شکر خام از نیشکر تولید می شود، ملاس نیشکر با دستگاه های چرخشی به نام سانتریفیوژ از کریستالهای شکر جدا می شود. در قسمت اول محصولی که به دست می آید دارای رنگ روشن تر و غنی تر از ساکاروز نسبت به سایر محصولات می باشد. قسمت دیگر با رنگ تیره و طعم کاملی دارد. این قسمت نهایی است که شکر از طریق کریستالیزاسیون به صورت اقتصادی بدست می آید.
استفاده از ملاس در ساختمان ویژگیهای زیادی را به ارمغان می آورد. به عنوان مثال استفاده از گچ به عنوان ماده افزودنی، دوره تعیین شده سیمان را به تاخیر می اندازد و زمانی که ملاس به آن اضافه می شود، طول دوره تعیین شده بیشتر می شود. استفاده از ملاس در ساختمان همراه با افزودن بوراکس به عنوان ماده اتصال دهنده در تولید مواد سبک که عایق حرارتی هستند، بر استحکام کششی تأثیر مثبت می گذارد.
ویژگیهای استفاده از ملاس در صنعت ساختمان
ملاس در ساختمان تحت عنوان بتن و سیمانهای قوی و محکم وجود دارد. ملاس کارایی و سیالیت بتن تازه را بهبود می بخشد. دوره تعیین شده خمیر سیمان را به تاخیر می اندازد. افزودنیهای مبتنی بر ملاس با کاهش نسبت آب به سیمان به دلیل خاصیت کاهش آب، کیفیت بتن را افزایش می دهند. بر استحکام کششی تأثیر مثبت می گذارد. بتن کم هزینه و سازگار با محیط زیست، با استفاده از ملاس تولید می شود. افزودن ملاس به خمیر سیمان باعث افزایش جریان پذیری آن می شود. نمونه های بتنی با ملاس به عنوان ماده افزودنی کارایی بهتری نسبت به بتن بدون ملاس از خود نشان دادند.
با افزایش درصد ملاس، اسلامپ نیز افزایش می یابد. ملاس می تواند واکنش هیدراتاسیون را کاهش و در مقابل مقاومت فشاری بتن را افزایش دهد. وجود ملاس در بتن به طور قابل توجهی مقاومت فشاری و زمان گیرش را بهبود می بخشد. کارایی بتن حاوی ملاس به طور متناسب با افزایش درصد ملاس افزایش می‌یابد. عملکرد ملاس به عنوان کندکننده و نرم کننده برای سیمان سولفوآلومینات کلسیم است. ملاس بر واکنش هیدراتاسیون، ریزساختار و خواص مکانیکی ملات سیمان CSA اثر می‌گذارد. ملاس زمان گیرش خمیر سیمان CSA را افزایش می دهد. زمان گیرش اولیه از 5 دقیقه در دوز ملاس 0 درصد به 12 دقیقه در دوز 1 درصد توده سیمان افزایش می یابد.
ملاس در صنعت ساختمان چگونه است؟
امروزه ملاس در ساختمان و برای ساخت و ساز با بتن به طور گسترده استفاده می شود. استفاده از محصول جانبی ملاس در ساختمان، به عنوان یک ماده افزودنی کاهنده آب و تاخیر در زمان وجود دارد. سالانه حدود نیم میلیون تن ملاس در ساختمان، تحت عنوان ضایعات کارخانه قند در ترکیه استفاده می شود. ملاس به دلیل خواص کاهنده آب، به عنوان نرم کننده میان رده استفاده می شود. نرم کننده های معمولی قادر به کاهش آب کافی نیستند؛ زیرا افزایش استحکام آنها باعث رایج شدن نرم کننده های میانی می شود. استفاده از یک ماده آلی مانند ملاس، باید از نظر رفتار آن در برابر اثرات شیمیایی مانند اسید و سولفات مورد مطالعه قرار گیرد.
برای این منظور، ملاس خالص و ملاس با فرمالدهید (برای جلوگیری از فرمتاسیون) به مخلوط بتن با نرخ 0.5٪ و 1٪ اضافه شد. ابتدا اثر ملاس بر خواص بتن تازه و سخت شده مشخص شد، سپس نمونه های اضافی در طول تولید برای آزمایشهای مقاومت به‌دست آمد و در محلولهای اسیدی و سولفات به مدت 28، 56، 90 و 180 روز پخت شدند. آزمایشهای پالس و فشرده‌سازی اولتراسونیک بر روی نمونه هایی که در معرض اثرات مضر شیمیایی بودند انجام و تلفات نهایی نیز مشخص شد. رفتار مخلوط های به دست‌آمده از افزودنیهای مبتنی بر سولفونات پلیمری که به‌عنوان نرم کننده های میان رده تحت تأثیرات شیمیایی استفاده می شوند با افزودنیهای حاوی ملاس مقایسه شد. بتنهای حاوی ملاس بیشتر از بتنهای شاهد تحت تأثیر واکنشهای شیمیایی مضر قرار گرفتند. هزینه بتن را می توان با استفاده از ملاس که تولید سبز را نیز فراهم می کند، کاهش داد.
سوالات متداول ملاس در صنعت ساختمان
1- ویژگی قسمتهای مختلف ملاس چگونه است؟
ملاس اولیه رنگ روشن، از حدود 65 درصد کربوهیدرات، 24 درصد آب، 6 درصد خاکستر و مقدار کمتری مواد معدنی به همراه گروهی از ویتامین B تشکیل شده است. آخرین قسمت ملاس تیره رنگ حاوی 55 درصد کربوهیدرات، 24 درصد آب است.
2- ملاس در چه مناطقی وجود دارد؟
بیشتر ملاس از نیشکر کشت شده در آب و هوای گرم مانند کوبا، برزیل و هند به دست می آید. ملاس چغندر بیشتر در آب و هوای گرم یافت می شود و در ایالات متحده آمریکا، آلمان، فرانسه و سایر کشورها تولید می شود.
3- چرا شرکتها از ملاس استفاده می کنند؟
در تولید تجاری مخمر، ملاس به عنوان منبع اصلی کربوهیدرات برای برداشت موفق سلولهای مخمر استفاده می شود. ملاس نیشکر دارای محتوای بیوتین قابل توجهی است که مخمرهای نانوایی و آبجو برای رشد به آن نیاز دارند.
4- کاربرد ملاس در صنعت چیست؟
ملاس نیشکر مخلوط با آهک، یک اتصال دهنده ایده آل برای تولید بریکتهای فولادی است که هم از نظر محیطی و هم از نظر فیزیکی قابل قبول هستند. ملاس یک کلمه فرانسوی است.
5- ترکیبات ملاس چیست؟
معمولاً 75 تا 86 درصد ملاس را ماده خشک و 14 تا 25 درصد را آب تشکیل می دهد که به عنوان شربت سورگوم نیز شناخته می شود. ملاس که به آن تراکل نیز می گویند، شربتی است که پس از متبلور شدن شکر از آب نیشکر یا چغندر باقی می ماند.
6- ملاس را از کجا بخریم؟
شرکت بازرگانی کیمیا تجارت تات یکی از فروشندگان معتبر و مطرح مواد شیمیایی در سطح کشور می باشد که شما می توانید در تماس با کارشناسان واحد فروش کیمیا تجارت تات علاوه بر استعلام قیمت روز ملاس، خرید خود را برای این ماده مهم در صنعت ساختمان نهایی کنید.
