ایران در صنعت رنگ سازی، نسبت به بعضی از کشورهای آسیایی، در جهان موقعیت چندانی ندارد. در حالیکه در حال حاضر، شرکتهایی مانند ترکیه، امارت، ژاپن، چین و هند بسیار تلاش می کنند جای شرکتهای اروپایی را در بازار بگیرند. لذا ایران نیاز به توجه زیادی به این صنعت دارد.
پیشینه ایران در صنعت رنگ سازی
پیشینه ایران در صنعت رنگ سازی به تاریخ دور دست باز می گردد، زمانی که از گیاهان برای رنگ آمیزی استفاده می شد. اما ظهور چیزی به نام صنعت رنگ سازی به سال 1318 باز می گردد. قبل از این تاریخ رنگرزی با کمک عصاره و رنگ گیاهانی مانند حنا و روناس انجام می شد. اولین کارخانه رنگ سازی در سال 1318 به نام شرکت رنگ سازی ایران تاسیس شد. این شرکت اولین رنگهای روغنی را در ایران تولید نموده است. بعد از این کارخانه، شرکتهایی ماند سرو، تاسیس شدند.
البته لازم به ذکر است از سال 1318 تا سال 1341 از پودرهای معدنی و رنگهای طبیعی برای تولید رنگ استفاده می شد؛ اما از سال 1341 ایران در صنعت رنگ سازی وارد فاز جدیدی شد. از این سال تاکنون شرکتهای زیادی وارد صنعت رنگ سازی شدند. به صورتی که هم اکنون تولید رنگ در ایران در سطح خوبی می باشد، اگرچه در جهان قابل قبول نیست، اما قسمت زیادی از نیاز کشور را برطرف می نماید.
اهمیت صنعت رنگ سازی
رنگها از دیرباز هم برای زیبایی در صنایع مختلف به کار برده می شدند و هم نقش تمایز کننده دارند و هم در نقش ضد زنگ خود را نشان دهند، به همین دلیل همراه با پیشرفت تکنولوژی، صنایع رنگ سازی نیز پیشرفت می کنند. همواره تلاش می شود از یک سو کیفیت رنگها بهبود یابد و از سوی دیگر هزینه آنها کاهش یابد. در همین راستا سالانه براساس میزان تحقق فروش، شرکتهای مختلف صنایع رنگسازی رده بندی می گردند. شرکتهایی که هم رنگ با کیفیت تولید می کنند و هم توانسته اند سهم بزرگی را در بازار به خود اختصاص دهند.
بررسی وضعیت سایر کشورها در صنعت رنگ سازی
البته لازم به ذکر است ایران در صنعت رنگ سازی متاسفانه موفق نشد شرکتی را در صدر این لیست داشته باشد. در این لیست شرکتهایی حضور دارند که بیش از صد میلیون دلار فروش داشته اند. در این لیست حتی شرکتهایی از کشورهای آسیایی مانند ژاپن و ترکیه حضور دارند، اما شرکتهای ایرانی موفق به چنین فروشی نشدند. اگر بخواهیم دو دوره از این رده بندی را بررسی کنیم می بینیم در سال 2016 ، 84 شرکت بیش از صد میلیون دلار فروش داشته اند، لذا در این رده بندی حضور دارند. شرکتهایی چینی از جمله شرکتهایی هستند که حضور ویژه ای را در کنار شرکتهای آمریکایی دارند.
همانطور که اشاره شد ایران در صنعت رنگ سازی نتوانسته خود را به رقیب اروپا و امریکا کند، اما چند شرکت ترکیه ای موفق شده اند به چنین فروشی دست یابند. البته نکته قابل توجه دیگری هم وجود دارد و آن حضور دو شرکت اماراتی و هندی در این لیست است. چیزی که نشان می دهد شرکتهای منطقه در حال تلاش برای کسب اعتبار هستند. حتی شرکتهای مصری هم حضور دارند. تاریخ دیگری که می توان در راستای بررسی ایران در صنعت رنگ سازی، به آن بپردازیم، سال 2020 است. در این سال نیز شرکتهایی که بیشتر از 100 میلیون دلار در سال، بیشتر فروش داشته اند، لیست شده اند. باز هم خبری از شرکتهای ایرانی نبود.
بررسی وضعیت ایران در صنعت رنگ سازی
در حال حاضر در ایران در حدود 1000 شرکت وجود دارند که در صنعت رنگ سازی فعالیت دارند. در این میان، صادرات ایران در حوزه رنگ توسط 350 شرکت به میزان کمی انجام می گیرد. البته تولید انواع رنگهای ساختمانی و هنری و صنعتی در کشور توانستند نیاز داخلی را به میزان قابل توجهی رفع نماید. از سالهای پایانی دهه 50 تاکنون رشد در صنعت رنگ به خوبی انجام شده است، اما این رشد در حد بعضی از کشورهای در حال رشد، آسیایی نیست.
در لیست بهترین شرکتها در حوزه صنعت رنگ سازی، کشورهای اروپایی و به ویژه آمریکایی همواره بیشترین فروش را دارند، اما همانطور که شرکتهای کشورهای همسایه نشان دادند، می توان با شرکتهای بزرگ دنیا رقابت نمود. به ویژه اینکه مصرف رنگ در کشورهای توسعه یافته بیشتر در ترمیم و نوسازی استفاده می گردد، اما در شرکتهای در حال توسعه آسیایی، در کنار نوسازی، ترمیم و ساخت و ساز بالا نیاز به انواع رنگ را بالا می برد.
حضور کشورهای آسیایی در صنعت رنگ سازی
همانطور که در قسمت بالا گفتیم در لیست شرکتهایی که فروش خوبی در زمینه رنگ دارند، شرکتهایی آسیایی حضور دارند، شرکتهایی که در کشورهایی می باشند که در حال رشد هستند. در این کشورها ساخت و ساز و احداث شرکتها شیب رو به بالایی دارد. لذا رنگهایی که تولید می شوند، به خوبی در معماری و ساختمان سازی مصرف می شوند. شرکتهای آسیایی با توجه به رشدی که دارند در آینده نزدیک می توانند رقبای اروپایی را کنار بزنند و در این در حالی است که پیش بینی می شود مصرف رنگ در جهان تا سال 2027، 44 درصد افزایش را تجربه نماید. با توجه به چنین بازاری نیاز است ایران در صنعت رنگسازی به دنبال پیشرفت باید باشد.
سوالات متداول ایران درصنعت رنگ سازی جهان
1- آیا ایران در صنعت رنگ سازی صادر کننده می باشد؟
با وجود اینکه ایران در صنعت رنگ سازی ظرفیت بسیاری دارد و می تواند صادر کننده بزرگی باشد، اما متاسفانه صادرات در این حوزه بسیار ناچیز است. در بین محصولات غیر نفتی رنگ می تواند گزینه مناسبی برای ارزآوری محسوب گردد.
2- آیا واردات رنگ به ایران انجام می شود؟
ایران در صنعت رنگ سازی یک وارد کننده رنگ می باشد و از کشورهایی مانند چین، ترکیه، ژاپن و هند سالانه رنگهای مورد نیاز وارد کشور می شود. لازم به ذکر است این رنگها باید مورد تایید سازمان غذا و دارو و استاندارد باشند.
3- افزودنی هایی که در صنعت رنگ سازی در کنار رنگ تولید می شوند، چه مواردی هستند؟
در صنایع رنگ سازی به غیر از رنگ، افزودنیهایی وجود دارند که باید تولید شوند. این افزودنیها شامل مرطوب کننده، مواد هم تراز کننده، ضد کفها، دیسپرس کننده ها، اصلاح کننده های رئولوژی و … می باشند.
4- بزرگترین صادر کنندگان رنگ چه کشورهایی می باشند؟
کشور آمریکا و چهار کشور اروپایی ایتالیا، فرانسه، آلمان وهلند صادرکنندگان بزرگ رنگ در دنیا هستند. در این میان، بیشترین صادرات رنگ از کشور آلمان انجام می شود. البته شرکتهای آمریکا نیز بعد از آلمان، بیشترین صادرکنندگان رنگ به کشورهای مختلف می باشند.
5- کدام بازارها برای صادرات رنگ مناسب هستند؟
ایران در صنعت رنگ سازی اگر بتواند تولیدات مطلوبی را در حجم بالا داشته باشد، کشورهایی مانند افغانستان، عراق، ترکمنستان و قزاقستان بازارهای خوبی برای صادرات رنگ از ایران می باشند. لذا سرمایه گذاری مناسبی می باشد.
